ترانه ی درد بر زخمی کهن

زمانی که یادنامه ی گلشیری را جمع اوری می کردم ، عارف رمضانی عزیر شعری برایم فرستاد که اقتباسی از داستان گلشیری بود . نه این ترانه و نه هیچ کدام از مطالب یادنامه آن طور که درخورشان بود دیده نشدند که روزها ، روزهای التهاب و تپش انتخابات بود . می خواستم بعد از آن تکلمه یا حاشیه ای بر مطالب منتشره در آن شماره بنویسم که روزهای پس از آن با حوادث غریبش و ماجراهای دردناکش نه دل و دماغی برای من گذاشت بر نوشتن و نه  کسی را سر مطالعه ی  نقد و ادبیات باقی مانده بود در این وانفسا . در این میان اما حیف و دریغم آمد از این ترانه که مناسب این روزها و حال و هوای ماست ، بگذرم . روزهایی که می توان رو در روی چماق به دستان ایستاد و گفت : هی ! دست نگه دارید ! او فقط یک پرنده است؛یک پرنده بود! 

…وتازه ترین شعر رویایی شاعر را در سوگ ندا صالحی در این جا بخوانید .

                                        

                                        پرنده ، فقط یک پرنده بود *

                                                                                                          عارف رمضانی



                        روزي بود روزگاري

                                          شهري بود از قراري
                                                             تو دنياي گل و گشاد

                                                                                  مي گفتنش علي آباد


                                            زمستون و بهار داشت
                                            درختاي چنار داشت
                                            تابستونا خيار داشت

                                            پاییزا هم انار داشت


                        يه صبحي مردم شهر
                                         شدن با همٌه چي قهر
                                                                   با آواز پرنده ها
                                                                   با عر عر چرنده ها
                                                                   با برگ هاي رنگ و وارنگ
                                                                   با خورشيد طلايي رنگ
                                                                               خسته بودن از همشون
                                                                                                       قشنگ نبودن براشون
                      جمع كردن از هر كناره
                                           ديگ و لگن و آهن پاره
                                                                ريختن تو يك كوره ي داغ

                                                                                          ازش ساختن يه دونه تاق


                     گذاشتنش جا آسمون
                                             شد سقفشون از اون زمون
                                                                      يه دونه حباب زدن روش

                                                                                            برق قوي دادن توش


                                                   گذاشتنش جا آفتاب

                                                   شب نداشتن با حباب


                         با اره و بيل و كلنگ
                                           انگار كه مي رن واسه جنگ
                                                                       سروها رو با تيشه زدن
                                                                        گل ها رو از ريشه زدن
                                                                         پرنده ها رو كيش دادن

                                                                        گلدونا رو آتيش دادن


                    خاك ها رو ريختن تو گوني

                                            سبزه نموند تو ايووني


                                        شهر شده بود شهر ِ نمونه

                                       مشكلي نبود، حتي يه دونه


                 نه ميو ميو نه واق واقي

                                        نه بع بعي و نه ديگه ماغي


                صبح ِ سياه، كله ي سحر
                                      قوقولي قوقو نبود تو شهر
                                                               مردم خوب و سر براه
                                                                                     هشت ميزدن از خونه به راه
                                                                                     با اتوبوسا، يابا سواري

                                                                                    هر كي مي رفت، سر ِيه كاري


                 مشغول بودن تا پنج عصر
                                   حقوق داشتن، بي كمو كسر
                                                     يه چيزي مي خوردن ناهارا
                                                                           تو كافه ها، يا توي بارها
                                                                                                پلاس بودن تو سينماها

                                                                                                تو ميدون ها جلو آبنماها


                به بلبل ها زل مي زدن
                                   كه از حلب ساخته بودن
                                                        از سنگاي سياه و سخت
                                                                         ساخته بودن چند تا درخت
                                                                                                برگ هاي سرد وفلزي

                                                                                                با پرنده هاي كاغذي


                                         مثل شكر بود كام ِ شهر
                                         تلخ شد اما، عين زهر
                                                         يه روزي دست ِ بر قضا

                                                                                   مامورا ديدن تو فضا


                                              قناري اي زرد و قشنگ

                                            با بال هاي خوش آب و رنگ


                    آواز مي خونه راس راسي
                                             نذاشته هوش و حواسي
                                                                           بزرگترا حيرون شدن

                                                                                                بچه ها هم خندون شدن


                                      پاسبونا با چوب و سپر
                                      تو ميدون بزرگ شهر
                                      هي داد زدن خبر! خبر!

                                      آآآآي خطر! خطر! خطر!


                    دنبال اون يكي يه دونه
                                         روون شدن خونه به خونه
                                                                       به پنجره به در زدن

                                                                                      به هر سوراخي سر زدن


                                       پشتِ كتابا، رو تاقچه ها
                                       لاي لباسا، تو بقچه ها
                                       اما نبود ازش اثري

                                       از اون بلاي پر زري


                   پيش مي اومد كه كارگرا
                                             يا شوفرا و رفتگرا
                                                             زل مي زدن به گوشه اي

                                                                                    جمع مي شدن تو کوچه اي


                                        خيره نگاش مي كردن

                                        گوش به صداش مي كردن


                مي رسيدن از راه پاسبونا
                                         پشت سرشون آتشنشونا
                                                                   محكم مي بستن درا رو

                                                                                          سمپاشي مي كردن فضا رو


                                                     اما پرنده ي زرنگ

                                                غيب مي شد مثل فشنگ


                   بعد ِ كمي ، يواش يواش
                                         باز همون كاسه بودو آش
                                                                  آواز مي خوند يه جاي ديگه

                                                                                        واسه بچه ها و اوناي ديگه


                                             حرف و حديث ِ همه كس

                                               قناري بودو ديگه بس

             يه روزي دست آخر
                                  آدم بزرگاي شهر
                                                    پشت يه ميز نشستن
                                                                              درا رو از تو بستن
                                                                                                  با اون همه دادو بيداد

                                                                                                  عقلشون بهش قد نمي داد


              روزنا مه هاي رنگارنگ
                                 با عكساي خيلي قشنگ
                                                                     نوشتن كه پرنده

                                                                      واي كه شده برنده!


             اين بار رييساي شهر
                                         زدن به سيم آخر
                                                             قناري رو بهونه كردن

                                                                                       مامورا رو روونه كردن


                                           مردومو از شهر و خونه

                                           بيرون كردن ، دونه دونه


                   همه مي كردن، داد و بيداد
                                                    اما كسي جواب،مگه مي داد!

                                                                                        مرد و زن و پير وجوون


                                            همه شدن از شهر بيرون
                                            مامورا درها رو بستن

                                            پشت سمپاشا نشستن


                تو دستاشون،تلمبه بود
                                          تانكراشون ، قلمبه بود
                                                                  سمپاشي شد، همه جاي شهر

                                                                                                     از نوك پاش، تا فرق سر!


              ميدونا نقاشي شدن
                                     خيابونا آبپاشي شدن
                                                                   كوچه ها آب جارو شدن

                                                                                               آشغالا هم پارو شدن


                                                  از هرج و مرج اثري نبود

                                                 از قناري هم، خبري نبود


                  شهر شده بود باز نمونه
                                              تك شده بود تو اون زمونه
                                                                         درها شدن دونه دونه باز

                                                                                              فرشاي ِ قرمز هم ، دراز

                                  ما مورا واستاده بودن
                                                             دم درا آماده بودن
                                                                         به مردم بگن،خوش آمديد!
                                                                        خوش آمديد ! خوش آمديد!

                                                                                                             خوش آ…

                                  امٌا…

                                   هيچكس نبودش پشت در
                                                            از مرد و زن نبود خبر
                                                                                پير و جوون ،مردم شهر

                                                                                                   با همديگه رفتن سفر


                                دلخسته از علي آباد
                                                        به سوي دنياي ِ آزاد

                                                                                                             خرداد 88


*با نگاهی به داستان «پرنده ،فقط یک پرنده بود » از هوشنگ گلشیری

16 پاسخ به ‘ترانه ی درد بر زخمی کهن

Add yours

  1. با سلام
    از شما دعوت می کنم تا از لینک باکس ما دیدن فرمایید.
    از ويژگي هاي لينک باکس:
    1-ظاهري زيبا
    2-آمار بالا و واقعي
    3-سرعت لود بالا
    4-ثبت شده در 150 موتور جستجوي جهان
    5-لود شدن در تمامی وبلاگ ها حتی بلاگفا
    و…
    از لينک باکس بازديد کنيد و اگر مايل بوديد با ما همکاري کنيد.
    با تشکر…
    به اميد افزايش روز به روز آمار وبلاگتان

    http://linkbox8.mihanblog.com

  2. فکر می کنم هنوز یک کمی زود است برای رسیدن به آرامش ( حداقل در مورد من ).
    باور میکنی که نتوانستم از اول تا آخر بخوانم؟ نمیتوانم فکرم را متمرکز بکنم. به هرحال دستت درد نکند.

  3. سلام.
    محبوبه جان از همه چی خسته ام. این چیزا فقط تو قصه هاس. مردم ما کجارودارن برن؟!
    همه مون چپیدیم تو این دنیای مجازی اما ای دل غافل. چند روز پیش تصویر وبلاگمو عوض کردم. به مذاقشون خوش نیومده بود. صبح دیدم با اجازه خودشون برش داشتن! باورت می شه؟! بلاگفا پسورد همه رو داره! شاید من خیلی از مرحله پرتم! اصلاَ همه ما از مرحله پرتیم!

  4. شهرزاد ( 42 )

    شهرزاد !
    شهر ناگهان بزرگ شد
    قصه های کودکانه روی دست روزگار
    باد کرد
    جنین بال دار قصه در سقوط استحاله ی عجیب فلسفه
    گرگ شد
    پایه های صندلی سفسطه
    سترگ شد
    شهر روی سطح باد
    گیر کرد
    داستان ،
    در شب صد و هزار و یک
    جنین بی جهت
    روزهای بارداری تو را
    حوصله نکرد
    خیر و شر
    در شب صد و هزار و یک
    توامان ناقص کمال قصه ها شدند
    دهان و عقل شهر
    بزرگ شد
    بزرگ تر
    در میانه ی صدای هلهله
    بوق و کف
    پادشاه لخت را کسی هوار زد ؟
    نزد …
    کودکی نمانده بود .
    زهرا عبدی

    محبوبه جان چرا این اندوه هر روز بدتر می شود ؟؟

  5. سلام
    ترانه بسیار زیبایی بود. بخصوص در این روزها که هم پرنده ها را می کشند هم پرواز را ممنوع میکنند و هم آسمان را دریغ
    به امید روزی بهتر

  6. سلام
    بله دوباره بازگشته ام! اينبار پس از زمين خوردني دوباره بسيار محكمتر ايستاده ام . ديگر حتي آن بيد تنومند هم نيستم به گمانم سرو شده باشم باشم اگر با تبر تنه ام را نزنند!
    اي كاش اين دنيا ي آزاد از فضاي مجازي داستان به واقعيت ميپيوست!

  7. آخرش رو دوست دارم… به سوی دنیای آزاد…
    این روزا علیرغم همه تلخیاش از دو چیز خوشحالم.یکی این که با تلاشمون چهره دروغ و نفاق و استبداد کاملا برملا شد.دوم این که چقدر خوشحالم از بلوغ سیاسی مردم.چه تظاهرات میلیونی اما آرام و همراه با سکوت و این یعنی اوج رشد .همیشه لعن و نفرین ما نثار گذشتگان بود که چرا وقتی امیرکبیر یا مصدق یا … کشته شدن کسی قیام نکرد اما امروز خوشحالم وقتی این اتفاقات افتاد مردم با هوشیاری ایستادن تا اربابان زر و زور و تزویر مجبور بشن رسما وارد گود بشن و دیگه نتونن از مردم و دموکراسی و جمهوری لباس کاسبی بسازن.
    راستی وب وردپرس مبارک.در حال خونه تکونی هستین؟

  8. حرف می زنیم
    تازیانه می زنند …
    شکوه می کنیم
    بی بهانه می زنند..
    .
    .
    با دعای فرج ، در هم صدایی فریادهای به خون تپیده ی این روزهای بد ، به روزم
    دعوتید به خواندن

  9. استمرار و عمر طولانی حکومتهای مطلقه در کشورهای کمتر توسعه یافته به لحاظ اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی و . . .موجب گردیده مردم این کشورها از توسعه یافتگی سیاسی نیز محروم بمانند . در کشور ما فقط دوران کوتاهی در زمان مرحوم دکتر مصدق و در سالهای 57 تا 61 دوران انقلاب اسلامی و در دوران هشت ساله ریاست جمهوری آقای خاتمی کوششهای موثری در جهت توسعه فضای سیاسی کشور به عمل آمده است . اما استبداد زدگی که به یکی از ویژگی های تاریخی کشورهای کمتر توسعه یافته بدل گردیده است . در نتیجه این کشورها به سرعت آمادگی دارند . فضاهای ایجاد شده برای حرکت به سمت توسعه سیاسی را سریعا به طرف آنارشیسم ببرد و کسی کمتر در این کشورها حوصله و بردباری کار سیاسی دراز مدت انجام دادن را دارد . زود می خواهند از کوتاهترین راه به نتیجه حداکثری برسند این روزها نیز کم و بیش آثار چنین روش هایی را می بینیم .
    سیاست ورزی عمیق و اصیل قلبی گرم و پر حرارت می خواهد و مغزی سرد و جانی صبور و خونسرد طلب می کند . بد نیست اشاره کند که دستیابی به توسعه سیاسی پایدار به شرایطی نیازمند است اول آنکه رهبران و مردم ظرفیت کار حزبی کردن را بیابند . دوم آنکه دارای اهداف روشن و استراتژیک برای کار سیاسی باشند . سوم آنکه برنامه داشته باشند . برنامه حد اقل برنامه میان مدت و برنامه بلند مدت چهارم آنکه قواعد بازی کردن در عرصه سیاست را بشناسند و به آن عمل کنند . چهارم اهل تصمیمات لحظه ای و احساسی گرفتن نباشند و سیاست ورزی شان توام با قهر و آشتی نباشد مصالح کلان مردم و کشور را ببینند . اغلب سیاستمدارن چنین کشورهایی فاقد استراتژی سياسی هستند . کار حزبی کردن را نمی شناسند و دنبال رو حوادث هستند . حتی وقتی کاندیدای پست مهمی می شوند ممکن است . فاقد تحلیل عمیق برای اهداف و چگونگی تحقق آن باشند . . .

برای علی پاسخی بگذارید لغو پاسخ

بالا ↑